از سقف استودیوی کارن ناوارو (Karen Navaro) عکس زن جوانی آویزان است که بهشکل نواری بر روی قطعات چوبی افقی به یکدیگر متصل شدهاند تا یک تابلوی متحرک بهوجود آورد. به نظر میرسد که هر لته در این مجسمه عکسِ متحرک، آزادی چرخش مستقل را دارد. بنابراین، در حالی که تصویر واقعی یکسان است، درک بیننده از آن در معرض تغییر قرار میگیرد.
این قطعات متحرک متعلق به مجموعهی این هنرمند به نام «خود سازند» (The Constructed Self) است که در آن پرترههای عکاسی برای ساخت کلاژ و مجسمهسازی برش داده شده ودوباره سرهم و مونتاژ میشوند.
خانم ناوارو، هنرمند آرژانتینی ساکن هیوستون تگزاس، این پرترههای دارای بعد را با قطعاتی که میتوان آنها را بازآرایی کرد، به اشکال گوناگونی برای نمایش رابطهی بین هویت و ادراک ساخته است.
ناوارو در این مصاحبه با لنز کالچر، با لیز سِیلز در مورد منبع الهام خود برای پرداختن به هویت، مواد طبیعی مورد استفاده در فرآیند کار و متغیر بودن حالات حسیاش صحبت میکند.
لیز سِیلز: در چند سال گذشته از دنبال کردن کارهای شما لذت بردم و علاقهمندم درباره جدیدترین مجموعه شما «خودسازند» اطلاعات بیشتری کسب کنم. آیا میتوانید کمی در مورد منشاء این مجموعه بگویید؟
کارن ناوارو: این پروژه دنبالهی کاوش مداوم من در بازنمایی خویشتن۱(Self) است، که با مجموعه کارهای قبلی من، «متعلق به دوران مدرن» (El Pertenecer en Tiempos Modernos) آغاز شد. برای آن پروژه، به پلتفرم رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام و نقش آنها در نحوه معرفی و ارائه خودمان فکر میکردم.بنابراین، من پرترههای کلاژ شده را بصورت نواری، دایرهوار و مکعب شکل و در ابعاد مختلف در آوردم تا از آنها بهعنوان تمهیدی برای نمایش لایههایی که مردم برای فاصلهگذاری هنگام ساختن یک شخصیت آنلاین از آن استفاده میکنند، بهره ببرم. همچنین من در زمان ساخت، ۱۰۰ هشتگ برتر را مانند خالکوبیهای(تتو) قبیلهای که نشاندهنده تعلق به یک گروه است بهصورت برجسته بر روی بافت سطح تصویر نقش زدم. بعد، احساس کردم باید از مواد بیشتری برای پرداختن به پیچیدگی هویت و ادراک استفاده کنم. بنابراین کار بر روی خود سازند را شروع کردم.
سیلز: وقتی میگویید نیاز به استفاده از مواد بیشتری برای پرداختن به پیچیدگی هویت و ادراک دارید، منظورتان چیست؟
ناوارو : مجموعه «متعلق به دوران مدرن» نسبت به عکاسی معمولی که قبلا انجام میدادم کمی بیشتر به مجسمهسازی نزدیک است. بنابراین، میخواستم در این مسیر بیشتر حرکت کنم و راههایی برای جابجایی مرزهای عکاسی پیدا کنم. با «خودسازند»، من چوب، رزین و بافتنی را اضافه میکنم و با برش و مونتاژ مجدد تصاویر برای ساخت اشیاء سهبعدی، واقعاً سطح صاف عکاسی را برهم میزنم و در انجام این کار، من نهتنها با ادراک بصری، بلکه با درکمان از هویت بازی میکنم، چرا که هر دوی آنها ساخته میشوند.
سیلز: کمی درباره افکار خود در مورد مفهوم هویت و اینکه چگونه این ایدهها را از طریق کار خود آشکار میکنید توضیح میدهید؟
ناوارو: برای من هویت یک ساختار اجتماعی و فرهنگی است. گاهی اوقات اینکه چگونه خودمان را درک میکنیم و دیگران چه برداشتی از ما دارند، با یکدیگر فرق میکند. مثلاً من اهل آرژانتین هستم و چندی پیش متوجه شدم که از طرف پدرم از نژاد بومی هستم. این نحوه درک من از خودم را تغییر داده است، مفتخر و در عین حال غمگینم که به فرهنگ اجدادم دسترسی نداشتهام.
همگی میدانیم که مردم بومی از زمان استعمار به حاشیه رانده شده و کمتر بازنمود داشتهاند. این روایت مسلط از نگاه هژمونیک اروپامحور روایت دیدگاه ما که از طریق آن ما دیگران را و دیگران ما را درک میکنند متأثر میسازد. با این حال، من معتقدم که میتوانیم با استعمارزدایی از نحوه طرز تلقی خود به ایجاد دنیایی عادلانه و منصفانه کمک کنیم.مانند یک پازل، هویتهای من برای ساختن حسهای گوناگون خودم (self) با یکدیگر برخورد کرده و به یکدیگر میرسند. به همین خاطر، به همان شکل که مردم میتوانند تغییر یابند یا یکی از «خود»های گوناگونمان را در موقعیتهای مختلف ارائه کنیم، هر کدام از آثار این مجموعه را طوری ساختم که بتوان قطعات را برای خلق یک قطعه جدید بازآرایی کرد.
اگرچه من در تصاویر ظاهر نمیشوم، اما آثار را به عنوان بازتابی از خود (self-reflective) میبینم. در نتیجه عمل من به شکلی از مراقبه تبدیل میشود که نشاندهندهی تلاشهای من برای بازسازی و درک هویت خودم است.
سیلز: سوژههای عکسهایتان را چگونه انتخاب میکنید؟ چگونه با آنها کار میکنید؟
ناوارو: من بهعنوان یک مهاجر و یک زن رنگین پوست، دوست دارم از رسانه خود بهعنوان ابزاری برای بازنمایی استفاده کنم، بنابراین طیف متنوعی از افراد را با هر پیشینهای انتخاب کرده و در کارم به تصویر میکشم. من معمولاً مدلهای خود را از طریق برقراری تماس در رسانههای اجتماعی پیدا میکنم. رسانههای اجتماعی به من این امکان را میدهند که به طیف وسیعی از مردم دست پیدا کنم که در غیر این صورت به آنها دسترسی نداشتم.
وقتی در استودیوی خودم از سوژههایم عکاسی میکنم، به تمام جزئیات دقت میکنم. من دقیق هستم و همه عناصر: نورپردازی، ترکیببندی، و طرح رنگ را از قبل در یک دفتر، یادداشت میکنم. اگرچه، در حین تصویربرداری به خودم اجازه میدهم که آزمایش و تجربه هم بکنم.
سیلز: بله، شما حسی قوی در انتخاب رنگ دارید! فکر میکنم این یکی از دلایلی است که کار شما چه بهصورت حضوری و چه در رسانههای اجتماعی دائماً توجه من را به خود جلب میکند. آیا میتوانید در مورد علاقه خود به تئوری رنگ صحبت کنید؟
ناوراو: فکر میکنم که به ترکیبی از حساسیت و تمرین و ممارست برمیگردد. زمانی که در کالج بودم، رئیس بخش به من گفت که همه کارهایم را برای یک موضوع سالانه از نو انجام دهم که به آن هنر بیانگر (Expressive Mediums) میگویند. او گفت من رنگ را درک نمیکنم. بنابراین، کل یک سال کار را دوباره در دو هفته انجام دادم، و با این حال بهسختی قبول شدم. به هر حال، پس از سالها کار هنری، قرار دادن یک رنگ در کنار رنگ دیگر و تلاش برای درک تأثیر رنگها بر یکدیگر، باعث جرقه زدن چیزی در ذهنم میشود. حالا خیلی راحت ترکیب رنگهای جسورانه و گیرا را استفاده میکنم تا کار را فریبنده و بیننده را به پرسش دعوت کنم.
سیلز: این دقیقاً تجربه من از «خودسازند» بود. من توسط اشیاء رنگارنگی که ایجاد کرده بودید فریفته شدم و میخواستم در مورد مفاهیم پشت آنها بیشتر بدانم. فکر میکنید کار بعدی شما چه خواهد بود؟
ناوارو: من در حال برنامهریزی برای پروژهای هستم که از موارد اخیر بیعدالتیهای اجتماعی در ایالات متحده و تجربه شخصی بهعنوان یک زن مهاجر رنگینپوست الهام گرفته شده است. برای این پروژه و برای جمعآوری طیف متنوعی از تصاویر رنگینپوستان در اینستاگرام فراخوان دادم.
در حال حاضر، من با تصاویر رنگین پوستان ارسال شده توسط شرکتکنندگان در ایالات متحده کار میکنم. من قصد دارم از این عکسها در ترکیب با زبان و دادههای سرشماری ایالات متحده برای ایجاد اثری استفاده کنم که موضوعاتی مانند تعلق، مهاجرت، و هویت جمعی و شخصی را مورد بررسی قرار میدهد. از طریق تفسیر دادهها و مراقبههای شخصی و بازتابها در خصوص نژاد و قدرت، میخواهم برای اقلیتهایی که مدتهاست به حاشیه رانده و کمتر نمایندگی شدهاند، فضایی را بهوجود آورم.
وبسایت کارن ناوارو
مصاحبههای بیشتر در حوزه عکاسی و هنر را در سایت عکاسی بخوانید.
نوشته سیال بهقدر هویت؛ مصاحبه با کارن ناوارو اولین بار در سایت عکاسی. پدیدار شد.