عمومی
08

ژانویه

2022

زنده‌باد جزئیات! نقد مجموعه‌عکس «زنده‌باد کارخانه»

مهرماه ۱۴۰۰ در بنیاد پژمان نمایشگاهی با عنوان «زنده باد کارخانه» از عکاسی به نام آیدین باقری بر پا شد. عکاس را نمی‌شناختم اما نام پژوهشگرانی چون محمد مالجو (اقتصاددان)، آصف بیات (جامعه شناس) و تورج اتابکی (تاریخ‌نگار)—که هر یک در این سال‌ها از منظر تخصصی خود به مسائل کارگری و به‌طور کلی فرودستان پرداخته‌اند—در کنار مجموعه نظرم را جلب کرد که حتماً ما با مجموعه عکسی جدی مواجهیم.
به نمایشگاه رفتم و عکس‌ها را دیدم. اما عکس‌ها و آنچه بیان می‌کردند، به تصور اولیه‌ام شباهت چندانی نداشت. خوشبختانه عکاس به موازات برپایی نمایشگاه مجموعه مفصل‌تری از عکس‌ها را در قالب کتاب عکس، در کنار جستاری از محمد مالجو، و توضیح کوتاهی از آصف بیات و تورج اتابکی چاپ کرده بود. بعضی از عکس‌های نمایشگاه که به نظرم در نسبت با کلیت مجموعه قدرت بیانی بهتری داشت در کتاب نیامده بود که حق انتخاب عکاس در چیدمان عکس‌ها است و فرض بر این است که چنین حذفی به پروژه عکاس و ایده او خدشه وارد نکرده است. با این وجود به توصیه تورج اتابکی مبنی بر این‌که «تاریخ‌نگاری کارگری وام‌دار تلاش همه‌ی آنانی است که با ثبت زندگی روزمره‌ی کارگر..