Malcolm Browne. خودسوزی راهب، ۱۹۶۳
هیچ عکس خبری در تاریخ به اندازه این عکس احساسات جهانیان را برنیانگیخته.
جان اف کندی
توجه: این مقاله حاوی تصاویر ناراحت‌کننده است.
هشتم می سال ۱۹۶۳ (۱۸ اردیبهشت ۱۳۴۲)، گروهی از بوداییان در شهر هوئی با برافراشتن پرچم بودایی مستقیماً ممنوعیت حکومت را نقض می‌کنند و سربازان ویتنام جنوبی به آنها شلیک می‌کنند. در آن روز ۹ نفر کشته می‌شوند.
کشته شدن بوداییان سال‌ها تنش میان اکثریت بودایی در ویتنام جنوبی و رژیم کاتولیک نودین‌دی‌یِم را به اوج خود می‌رساند. اعتراضات خیابانی بوداییان شروع می‌شود. در روز اول ژوئن (۱۱ خرداد) دو راهب بودایی به خبرنگاران خارجی، از جمله خبرنگار اسوشیتدپرس در سایگان، مَلکام براون، خبر می‌دهند که قرار است دو راهب در یک حرکت اعتراضی در قبال رژیم دی‌یم اقدام به خودکشی آیینی کنند.
براون در مصاحبه‌ای با تایم گفته است که اکثر خبرنگاران که از بلوف‌ها خسته شده بودند به این حرف‌ها اهمیتی ندادند. اما او احساس می‌کرد که «حتماً اتفاقی می‌افتد. … بنابراین در واقع من تنها خبرنگار غربی بودم که آن روز مرگبار را پوشش می‌داد.»
براون درباره‌ی مشاهداتش از آن روز می‌گوید: «راهب‌ها و راهبه‌ها سرودی می‌خواندند که نوعی آواز مناجاتی رایج در مراسم خاکسپاری بود. با علامت رهبرشان، همه وارد خیابان شدند و پیاده به‌سمت بخش مرکزی شهر سایگان رفتند. وقتی آنجا رسیدیم، راهب‌ها سریعاً در محل تقاطع دو خیابان اصلی حلقه‌ای را تشکیل دادند. یک ماشین آمد. دو راهب جوان از آن پیاده شدند. یک راهب مسن‌تر، که به یکی از جوان‌ترها تکیه داده بود نیز پیاده شد.
او دقیقاً در مرکز تقاطع قرار گرفت. دو راهب جوان یک دبه پلاستیکی آوردند که بعداً معلوم شد درونش بنزین بوده. به‌محض این‌که نشست، آنها بنزین را روی تمام نقاط بدنش ریختند. او یک کبریت بیرون آورد، روشنش کرد و آن را روی دامان خود انداخت و بلافاصله شعله‌های آتش او را فراگرفت.
تمامی کسانی که شاهد این رخداد بودند وحشت‌زده شده بودند. هر لحظه‌اش به بدی همان چیزی بود که می‌توانستم فکرش را کنم. او فریادی نزد. چهره‌اش تا آخر و زمانی که شعله‌های آتش آنقدر سیاهش کردند که دیگر قابل تشخیص نبود، حالت خونسردی به خود داشت. در نهایت، وقتی راهب‌ها تشخیص دادند که او مرده یک تابوت چوبی برایش آوردند.»
عکس خودسوزی راهب تیک کوانگ دوک بسیار ناراحت‌کننده و همان‌قدر نیز تأثیرگذار بود. این عکس به یکی از تکان‌دهنده‌ترین تصاویر مطبوعاتی تاریخ و نمادی از بی‌ثباتی کشور ویتنام جنوبی تبدیل شد. انتشار عکس خودسوزی راهب در رسانه‌ها و بازتاب خبری‌اش پس از بردن جوایزی مثل پولیتزر و ورلدپرس‌فتو کاری کرد که افکار عمومی آمریکا همکاری دولت آمریکا با حکومت دی‌یم را زیر سؤال ببرند که در نهایت باعث عدم مداخله‌ی آمریکا در کودتای ماه نوامبر در ویتنام جنوبی شد: کودتای گروهی از افسران ارتش جمهوری ویتنام که به سقوط حکومت رئیس‌جمهور نودین‌دی‌یِم و حزب انقلابی کارگر در این کشور انجامید.
در سلسله مطالب «داستان یک عکس» با هم تأثیرگذارترین و معروف‌ترین عکس‌های جهان را مرور کرده و با داستان پشت هر یک آشنا می‌شویم.
نوشته داستان یک عکس: آتش اعتراض اولین بار در سایت عکاسی. پدیدار شد.
